Ra Phú Quốc gặp “cội nguồn”

Ra Phú Quốc gặp “cội nguồn”

Bảo tàng Cội nguồn Phú Quốc. Ảnh: Dương Thế Lộc

(TBKTSG) – Có đôi vợ chồng năm nay ngoài 30 tuổi, mê đảo Phú Quốc tới nỗi đã lập một bảo tàng tư nhân đầu tiên ở ĐBSCL mang tên Cội Nguồn Phú Quốc. Bảo tàng này ra đời sau gần 10 năm họ say mê sưu tầm và bảo tồn mọi thứ gắn với hòn đảo du lịch nổi tiếng ở vùng biển Tây Nam đất nước…

Đó là một khu nhà năm tầng dựa lưng vào một ngọn đồi thoai thoải nằm bên đường Trần Hưng Đạo, thị trấn Dương Đông. Chưa tính tiền đất từ hơn 5 héc ta do cha mẹ cho, anh Huỳnh Phước Huệ và chị Nguyễn Thị Phương Đài đã bỏ ra hơn 6 tỉ đồng đầu tư vào đây.

Quanh bảo tàng là những khu cây xanh xen trong các gian nhà nuôi chó xoáy Phú Quốc, chim ó biển và khu bán quà lưu niệm, đặc sản Phú Quốc. Đã ba lần ghé thăm nơi này, mỗi lần gần một buổi, vậy mà tôi cũng chỉ như người “cưỡi ngựa xem hoa”.

Theo lời anh Huệ, Phú Quốc có lịch sử khai hoang lập ấp khá sớm ở ĐBSCL. Năm ngoái là tròn 300 năm hình thành Phú Quốc kể từ năm 1708 – năm Mạc Cửu sáp nhập vùng đất Hà Tiên, bao gồm đảo Phú Quốc, vào xứ Đàng Trong của Việt Nam.

Nói rồi, hai vợ chồng dẫn khách lang thang qua từng gian trưng bày hàng ngàn hiện vật. Có gian âm u những cánh rừng già trăm tuổi với hàng chục loại gỗ rừng nhiệt đới.

Có gian trưng bày dấu tích của vua Gia Long những năm trôi dạt ra đây (1782-1786). Chỗ khác, khách đứng trầm tư bên hai miếng ván ghe lương thực lấy từ xác con thuyền bị giặc Pháp đánh chìm của người anh hùng Nguyễn Trung Trực, mất năm 1868.

Rồi những thuyền chài, làng chài nguyên thủy với nghề làm nước mắm, trồng tiêu… cùng bao nhiêu phong tục tập quán của người dân tứ xứ mang tới hòn đảo xinh đẹp này. Cội Nguồn Phú Quốc đang trưng bày 540 hiện vật liên quan tới những chuyện này.

Anh Huệ – chị Đài còn kỳ công sưu tầm được 2.645 cổ vật gắn với đảo gồm gốm, đá, sứ, đồng và gỗ hóa thạch. Ngoài gỗ hóa thạch, các cổ vật còn lại đã được Trung tâm UNESCO nghiên cứu bảo tồn cổ vật Việt Nam thẩm định có niên đại từ thế kỷ 15 trước Công nguyên đến đầu thế kỷ 20. Anh Huệ kể, bộ rìu đá 50 cái, sưu tầm tại xã Cửa Cạn. Bộ sưu tập biển và rừng Phú Quốc có 20 hiện vật từ xương bò biển, cá voi, nanh heo rừng, 90 loài sò, ốc và 10 loại san hô.

Anh Huỳnh Phước Huệ và chị Nguyễn Thị Phương Đài. Ảnh: Dương Thế Lộc

Đặc biệt, hai vợ chồng đã sưu tầm được 20 mảnh rêu hóa thạch hàng triệu năm tuổi. Riêng bộ sưu tập lõi gỗ rừng thì họ đã có 30 tác phẩm nghệ thuật dân gian độc đáo. Ở đây còn có 300 thư mục, tài liệu tiếng Việt, Anh, Pháp về đất và người Phú Quốc cùng với trên 100 tác phẩm tranh dân gian và đương đại sáng tác về Phú Quốc.

Dáng người gầy, giọng nói nhỏ nhẹ, anh Huệ luôn được chị Đài “bổ sung thông tin” trong những câu chuyện khởi nghiệp của hai vợ chồng. Từ khi còn học đại học ngành quản trị kinh doanh ở TPHCM, anh Huệ đã viết cẩm nang du lịch về đảo Phú Quốc. Ra trường, về làm hướng dẫn viên du lịch cho khách sạn Sài Gòn – Phú Quốc, anh càng có dịp khám phá và say mê hơn hòn đảo quê nhà.

Rồi anh gặp chị, cùng làm nghề du lịch. Thế là tận dụng mọi cơ hội lang thang khắp đảo, hai vợ chồng không bỏ qua một mảnh sành vỡ, một nhánh cây khô hay một hòn đá sỏi nào trong những chuyến lên rừng xuống biển cùng du khách. Mỗi khi nghe có ngư dân nào muốn bán món này món kia, anh chị lại lặn lội tìm mua cho bằng được.

Dần dà, họ mở cơ sở Cội Nguồn, chuyên trưng bày những món đồ sưu tầm được, kết hợp với việc bán hàng lưu niệm cho du khách – hầu hết là hàng mỹ nghệ làm từ vỏ ốc, vỏ sò và ngọc trai Phú Quốc. Ba năm nay, du khách ghé cơ sở Cội Nguồn ngày càng đông. Năm ngoái, khi thấy có khá nhiều người “mê” Phú Quốc, hai vợ chồng quyết định lập bảo tàng Cội Nguồn Phú Quốc.

Ngày 23-2-2009, UBND tỉnh Kiên Giang đã ký quyết định thành lập bảo tàng này. Đây là bảo tàng tư nhân thứ chín ở Việt Nam, cho tới thời điểm này. Nơi đây đang có gần 20 nhân viên làm việc, trong đó có người được đào tạo chuyên ngành bảo tàng từ trong đất liền ra.

“Có phải lập bảo tàng để bán hàng cho sung hơn không?” – tôi hỏi vui. Anh Huệ từ tốn nói: “Chúng tôi chỉ muốn có thêm nhiều người hiểu về Phú Quốc”. “Ảnh sợ nay mai Phú Quốc mất đi nhiều thứ vì bây giờ người ta xây dựng dữ quá”, chị Đài cho biết. “Nhưng, thí dụ như để có 57 lát gỗ trưng bày kia thì chắc là anh phải đốn hạ tới 57 cây rừng?”. Anh Huệ lại từ tốn trả lời: “Cái đó mình sưu tầm tại công trình xây dựng sân bay Phú Quốc đang thi công, ở đó cây cối bị đốn bỏ nhiều lắm”.

HUỲNH KIM